Umu

Umu

De contacten met bewoners van Eua zijn hartelijk en toegankelijk.Je kunt ze meestal wel in het Engels aanspreken.De verhalen komen gemakkelijk los en zo kom je ook in aanraking met lokale gewoonten.

We hadden al gehoord ,dat de zondag een rustdag was en waren benieuwd hoe zij deze dag doorbrachten.Tiny,de kapitein en samen met zijn vrouw beheerder van Ovava Tree Lodge ,de plek waar wij momenteel verblijven,had ons al iets verteld .Elke zondag bezoeken zij de kerk(en) en maken Umu klaar,om daarna met familie en vrienden de rest van de dag te chillen.Alle activiteiten op het eiland en naar verluid in geheel Tonga liggen dan stil.

Leki besloot om een kerkdienst bij te wonen .Klokslag 10 uur am togen we de kerk binnen met de nodige apparatuur.Op advies van Tyna hadden we gekozen om de Free Baptist Church te bezoeken,omdat  het zingen daar iets frivoler is dan elders .In de kerk waren zo n 60 mensen aanwezig en terwijl wij binnenkwamen was de dominee reeds aan het woord.

We ervoeren ,dat je er ook tijdens de dienst vrij naar binnen kunt gaan en zonder voorafgaande toestemming kunt fotograferen en filmen.Iedereen zag er op zijn paasbest uit:de dames en kinderen in vrolijk gekleurde kleding en mooi opgestoken haar,de mannen in stemmig zwarte pakken .Veel kerkgangers droegen met de hand van riet gemaakte schorten,die het geheel een bijzondere aanblik gaven.

De voordrachten waren in het Tongaans,waarbij de dominee ondanks de beschikbare microfoon luidkeels zijn boodschap bracht.Hij bleek het over Naomi te hebben gehad,zo begrepen wij later.

De kanselrede ging als vanzelf over in gezang en ik moet zeggen dat het begrip luidkeels zingen hier met verve werd gebracht.De akoustiek van het kerkelijk lokaal droeg bij aan de gedragen zang onder leiding van een van de mannen.Het koor zat in drie rijen,met de mannen voorop,daartussen de kinderen en de vrouwen achterin.

Intussen filmde Leon vanuit verschillende gezichtspunten en Kirsten deed de geluidsopnames.Ik nam het waar vanachter uit de kerk.En genoot van de mooie koorzang.

Na afloop gaven vele mensen een knikje ten afscheid of een hand en zo bleek,waren best enthousiast,dat wij een dergelijke dienst wilden meemaken.Een van de diakenen kwam naar mij toe om mij daarvoor te bedanken .En ik vertelde hem dat Leki op wereldreis is en documentaires maakt over de plekken,die zij zoal bezoeken en daarom ook vanochtend aan het filmen waren.Geen enkel probleem !Bij de uitgang spraken twee dames mij aan met de vraag waar we vandaan kwamen en zo kwam het gesprek op de dienst en hun betrokkenheid erbij.Een was op bezoek bij familie en woonde in Wellington,Nieuw Zeeland en de ander had de dienst bezocht met haar twee kinderen.Ze waren beide op weg naar Umu.

Terug bij de lodge werden we uitgenodigd voor het Umu.Tiny lichtte ons voor over wat dit gebruik inhield en elke zondag door het jaar heen wordt “gevierd”

Het gaat om het bereiden van een maaltijd op open vuur.

Eerst wordt het vlees (of vis)in kleine stukken gesneden,dit keer lamsvlees,en worden bakjes met groenten klaargemaakt.Denk aan komkommer,bonen,uien ed,die vervolgens op bladen worden neergelegd.Het blad komt van een plant ,die op het eiland wordt verbouwd).Het blad wordt daarna als een crepe opgerold en, met kokosmelk gevuld,in folie verpakt .Dit noemen ze Lu.Kirsten was er handig in.

Inmiddels is het vuur aangestoken (in een gat in de grond)met petrol in kokosnootschalen en afgedekt met stammetjes hout.Daarbovenop vulkanische steenbrokken ,die meermalen gebruikt kunnen worden.

Een goed uur later zijn de stenen witheet en klaar om als gaaroven te dienen voor de verpakte crepes.Nog eens anderhalf uur later is het gegaard en kan het worden opgediend.Het werd een heerlijke maaltijd.

Op bijzondere wijze wordt de kokosnoot met een soort kapmes doormidden gehakt en de melk uitgeschonken.Daarna wordt het kokosvlees uit de noot geschraapt door de noot langs een schraag te halen,die tussen de knieen is geplaatst.Ik mocht het een keer doen en het is net als met het melken van een koe niet direct een kunstje,dat je in een keer onder de knie hebt.Maar het lukte.

De stukjes kokosvlees worden vervolgens in de vezels van de kokosbast verzameld en uitgeknepen,zodat geen druppel kokosmelk verloren gaat.Bijzonder!

Terwijl de familie zich terugtrok maakten Leki van de gelegenheid gebruik nog wat zaken op de PC te doen en batterijen op te laden .Voor de drone bleek de wind te sterk.

De middag sloten we af met een ritje over het eiland.Nu op weg naar Rat s cave en Lupobeach aan de oostkant in het national park.Maar we liepen vast in de trails van het regenwoud,omdat de regen de paden inmiddels goed nat had gemaakt.Een onmogelijke opgave voor onze tweewiel- aangedreven Honda.

Zo besluiten we een belevenisvolle zondag;met dank aan Tiny en zijn vrouw.

Voor nu tot straks,

Benne en LeKi